ترديد و ثبات در سال 2007

طي روزهاي گذشته اغلب کارشناسان نفتي پيش بيني کرده اند كه « به دنبال افزايش بي سابقه قيمت نفت در سال ۲۰۰۶ قيمت آن در سال آينده به دليل افزايش توليد و برابري عرضه و تقاضا به ثبات مي رسد. »
اين درحالي است كه بروز برخي رخدادها و عدم رفع مشكلات بنيادي بازار تحقق اين پيش بيني را با ترديدهاي جدي مواجه كرده است.

البته گفته مي شود در صورت متعادل نبودن عرضه و تقاضاي نفت در فصل بهار، قيمت هاي نفت کاهش قابل توجهي خواهد يافت اما اكنون توليد نفت اوپک و ديگر توليد کنندگان غيرعضو با تمام ظرفيت انجام مي شد و هر گونه نوسان اندک در توليد٬ افزايش قيمت نفت را به دنبال داشت.

ثبات بازار نفت در سال آتي ( يعني كمتر از يك هفته ديگر)‌ سخني است كه بارها از منابع مختلف خبري شنيده شده و به نظر مي رسد كه با توجه به تغييرات متغيرهاي بنيادي بازار اين سخنان مي تواند در مواردي صحت داشته باشد، اما واقعيت آن است كه اين پيش بيني پويايي لازم را ندارد و به نظر مي رسد كه به شدت تحت تاثير يكسان سازي و كلي نگري به بازار است.
البته معاون بازاريابي امور بين الملل شرکت ملي نفت ايران به شانا گفته است كه کاهش تقاضاي نفت خام در فصل بهار، ممکن است قيمت هاي جهاني نفت را به ميزان قابل توجهي کاهش دهد.
اين سخن بر اين اساس مطرح شده است كه به طور معمول تقاضاي روزانه نفت در فصل بهار، حدود يک ميليون تا يک ميليون و 500 هزار بشکه کاهش مي يابد که به طور طبيعي مازاد عرضه نفت را در اين دوره زماني به دنبال دارد و بايد تعادل جديدي در بازار برقرار شود. اما نمي توان براساس تعادل بازار و نظام عرضه و تقاضا انتظار داشت كه پيش بيني مناسب و با دقت بالا از بازار نفت ارايه شود و تنها يك بررسي ايستا از بازار با استفاده از چند متغير خاص است.
تصويب قطعنامه شوراي امنيت سازمان ملل شرايط را براي بروز بحران در بازار نفت فراهم كرده است.
در متن قطعنامه از مديركل آژانس درخواست شده ظرف مدت 60 روز گزارشي در مورد اينكه آيا ايران تعليق كامل و پايدار تمامي فعاليتهاي مندرج در اين قطعنامه را برقرار ساخته است يا خير، و همچنين در مورد پايبندي ايران نسبت به كليه اقدامات مقرر شده توسط شوراي حكام آژانس و ديگر مفاد اين قطعنامه به شوراي حكام آژانس و به موازات آن به شوراي امنيت جهت بررسي ارايه دهد ....در صورتي نشان دهد كه ايران به اين قطعنامه پايبند نبوده، تدابير مقتضي بيشتري اتخاذ خواهد شد...
پاسخ ايران به اين قطعنامه با سخنان رييس جمهور و مصوبه مجلس شوراي اسلامي تا حدودي معلوم است و حتي در صورت تعديل اين مواضع به نظر نمي رسد كه بازار تحت تاثير قرار نگيرد و عملا بازار نفت در دو ماه نخست سال 2007 با چالش جدي مواجه خواهد كرد و ممكن است اين چالش به ماه هاي بعد كشيده شود.
نكته قابل توجه آن است كه در كنار نگراني از تحريم اقتصادي ايران و اقدام ايران در از سرگيري برنامه هسته اي خود و نگراني از تحريم بين المللي آن و احتمال توقف صادرات نفت از سوي ايران، بازار هنوز با چالش هاي سال جاري مواجه است كه مي تواند به يك اهرم فشار در بازار مبدل شود. از جمله اين مسايل
« ناامني در نيجريه و احتمال بروز بلاياي طبيعي » ، « تقاضاي بالاي نفت از سوي آمريکا و چين » ، « کاهش توليد به دليل وقوع طوفان هاي سخت در خليج مکزيک» ، « بحران عراق و خاورميانه » ، « عدم توافق پايدار و متوازن با روسيه » ، « بحران مشروعيت حكومت برخي كشورهاي صادر كننده نفت » ، « رشد آمريكا ستيزي در ميان كشورهاي مثل ونزوئلا » و « عدم توازن بين عرضه و تقاضاي برخي از انواع نفت خام » است. در اين شرايط بايد ديد كه در سال اتي تا چه حد اين مشكلات رفع خواهد شد و تا چه حد متغيرهاي با تاثيرگذاري متفاوت در بازار تاثير گذار خواهند بود؟